Denizli'nin Acıpayam ilçesindeki Avşar Mahallesi'nde, bağcılık kültürüne dair pek çok antik buluntu bulundu. Üreticiler, bu tarihi mirası gelecek nesillere aktarabilmek için ıslah çalışmalarına önem verilmesini talep ediyor.
Antik çağda Kazanos Vadisi olarak bilinen bölgede, Pamukkale Üniversitesi Arkeoloji Bölümü tarafından gerçekleştirilen yüzey araştırmalarında bağcılık ve üzüm kültürüne dair çok sayıda kabartma ortaya çıkarıldı. Bu alan, antik dönemlerden beri ilgi gören bağcılık ile birlikte, bölgede bulunan 300 haneli Avşar Mahallesi'nin ana geçim kaynağı olmayı sürdürüyor.
Üreticiler, yöreye özgü 30'a yakın üzüm çeşidi ile bağcılığı devam ettirirken, yok olmasını önlemek için de çalışmalar yapıyor. Yöre halkı, sultan dilmit, ak dilmit, avşar, büzgülü, arşın, eşek memesi, nazik, kınalı, yeşil, ata sarısı, gemre, pembe gemre, çavuş, ızrakı, tavşan böbreği, karaüzüm, tek çekirdek, çekirdeksiz, kara çekirdeksiz, mevlana, göküzüm, kadın parmağı ve payam gibi türlerin ıslah edilmesi için taleplerde bulunuyor. Bu üzümlerden üretilen pekmezler de lezzeti ve aroması sayesinde talep görüyor.
Pamukkale Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Türkoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Turgut Tok, bölgede bağcılığın insan yerleşiminin başladığı dönemlerden bu yana sürdüğünü ve Malazgirt Zaferi sonrasında Türklerin bu üretimi devam ettirdiğini belirtti. Özellikle gemre ve pembe gemre üzüm türlerinin coğrafi işaretle tescil edilmesi için çalışmalar yürütüldüğünü ifade etti.
Prof. Dr. Tok, 30’dan fazla üzüm çeşidinin bulunduğunu ve yerel türlerin ıslah edilmesinin önemini vurgulayarak, yok olma tehlikesinin altını çizdi. Yöreye ait sultan dilmit, ak dilmit, gemre, büzgülü, nazik, kınalı, eşek memesi, payam ve arşın üzümleri için Manisa Bağcılık Araştırma Enstitüsü tarafından ıslah çalışmaları başlatıldığını aktardı.
Bölgenin iklim ve toprak yapısının üzümlere farklı bir lezzet kattığını, sabah çiyinin bile üzüm kalitesini etkilediğini dile getiren Tok, nazik üzümün pekmezinin, diğer türlere göre daha fazla su çıkışı sağladığını belirtti. Mahalle muhtarı Cengiz Özcan, ata mirası üzümcülüğü gelecek nesillere aktarmak için çaba gösterdiklerini ve bilimsel yöntemlerle çeşitlerin ilerletilmesi gerektiğini ifade etti.
Üzüm yetiştiricisi Hasan İriş, dedesinden kalan arazide bağcılık yaptığını ve üzümlerini çoğunlukla pekmez yaparak değerlendirildiğini anlattı. İriş, tarlalarda yapılan kazılarda şarap ve pekmez küplerinin bulunduğunu da sözlerine ekledi.
#Denizli #üzüm #Avşar #antik miras #bağcılık #Acıpayam #üreticiler #ıslah #çalışmalar #gelecek #kültür
Bültene Katılın
Bülten Bilgisi
Yorum bırakın